Beinecke MS 722
Italy, s. XVmed
Giovanni Marrasio, Latin poems 

1.	f. 1r-v		Marrasii   Siciliensis ad Leonardum Aretinum virum eloquentissimum in 
Angelinetum prefatio feliciter incipit. Hunc, Leonarde, tuo volui obsignare libellum / 
Nomine, quo titulus luceat ipse magis ... Tu cum mea [l. Cumaea] mihi Phoebe?que 
sorores / Phoebus eris calamis Callyopeque [corr. from Caliopeque] meis. Vale. Prefatio in 
Angelinetum foeliciter finit.

Iohannes Marrasius (1405-c. 1457), Preface to art. 2, addressed to Leonardo Bruni (Leonardus 
Aretinus). G. Resta, ed., Johannis Marrasii Angelinetum et carmina varia (Palermo, 1976), pp. 
109-113.

2.	ff. 1v-7v	Marrasii Siciliensis  Angelinetum feliciter incipit ad divam [f. 2r:]  
Angelinam. Angelina, meo si respondebis amori, / Quanta fuit scribam Picolomina domus: 
/ Cantabo innumeros quos detulit illa triumphos, / Quidve tuos primos nobilitavit  avos ... 
Que cito si tinea non obtundetur iniqua, / Vestiet ex cartis farmachapola piper. Vale. 
Marrasii Siciliensis Angelinetum ad eloquentissimum virum Leonardum Aretinum f?liciter 
finit.

Iohannes Marrasius, Angelinetum. Resta, ed.,  pp. 114-130.

3.	f. 7v	Antonii Panormit? poete preclari epigramma ad Marrasium Siciliensem feliciter 
incipit. Angeline oculis dedit aurea tela Cupido / Donavitque genis matre iubente faces. / 
Os nectar, caput ambrosia[ m], flat pectus amomum / Et, quod pretereo, balsama cunnus 
olet ... Hanc olim Siculus vates Marrasius ardet, / Marrasius certe vult in amore mori. 
Vale.

Antonio Beccadelli (Antonius Panormita, 1394-1471), Laus Angelineti. Resta, ed., p. 133.

4.	ff. 7v-9r	Marrasii Siciliensis responsio ad eloquentissimum virum  Leonardum 
Aretinum  de laudibus et numine Gaii fontis feliciter incipit. Non opus est Sithicum 
senibus di[s]quirere fontem, / Quo sub diversis prima iuventa redit; / Siccus apud 
Scythiam per saxa latentia repit, / Fonditat et lymphas ante Senense forum ... Sic, 
Leonarde, veni sacros hausture liquores, / Sic iuvenis fies, sic in amore furens [corr. from 
furente]. Marrasii Siciliensis responsio ad eloquentissimum virum Leonardum Aretinum 
de laudibus et numine Gai fontis feliciter finit.

Iohannes Marrasius, De laudibus et numine Gai fontis. Resta, ed., pp. 149-151.

5.	ff. 9r-11v	Marrasii Siciliensis responsio cui est titulus Hechatomb? ad 
eloquentissimum virum Karolum Aretinum feliciter incipit. Credebam Gaios latices 
coluisse Camenas, / Solum qu? canerent impare dicta sono; / Horrendas aties horrendaque 
prelia cerno, / Karole, que dictas his madefactus aquis ... Centum elegos una petierunt 
voce puell?; / Centum elegos placida scribere mente velis. Vale. Marrasii Sciciliensis 
Hechatombe ad eloquentissimum virum Karolum Aretinum feliciter finit.

Iohannes Marrasius, Ad Carolum Aretinum Hecatombe. Resta, ed., pp. 155-160.

6.	ff. 11v-12r	Ad Angelinam Cornelianam, ut Cornelio indulgeat ob pestem Senas 
fulgenti [l. fugienti]. Cornelius,dir? pavidus formidine pestis, / Se miserum dixit, Terra 
beata, vale! / Angelina, vale, tuque, o formosa, valeto, / Eva, et convaleant gaudia nostra 
Sene! ... Et niveis semper sint candidiora ligustris  / Pectora, sit semper Cornelianus amor. 
Vale.

Iohannes Marrasius, Ad Angelinam Cornelianam. Resta, ed., pp. 160-161.

7.	f. 12r-v	Ad Evam pro Sabino Siculo. Eva, vale, quondam mea lux, mea 
vita,voluptas; / Cornelius valeat, fidus ubique comes. / Servus eram laqueosque tuos et 
vincula solvo, / Ut pedibus collum nulla puella premat. Vale.

Iohannes Marrasius, Ad Evam pro Sabino Siculo. Resta, ed., pp. 161-162.

8.	f. 12v	Ad Margaram, ut Fabritium reclamet et Grifosi Siculo in amore non respondeat. 
Margara, si quis erit merito tibi dignus amari, / Fabritius cuntis ante ferendus erit. / 
Omnibus ex rebus sunt elicienda vetustis / Quatuor, et prestant rebus honore novis ... 
Pone novum et veterem repetas dulcemque [corr. from dulcem] ut amorem: / Cantabunt 
laudes carmina nostra tuas. Vale.

Iohannes Marrasius, Ad Margaram. Resta, ed., p. 162.

9.	ff. 12v-13r	Ad Evam puellam pro Sabino suo. Esset apud Latias formosior Eva 
puellas, / Pectora ni glatie frigidiora forent. / Algentem video sese noctuque dieque / Et 
friget quotiens itque reditque via ... Frigida,quid dubitas manibus disrumpere pectus? / 
Carior est facies quam sibi vita tua. Vale.

Iohannes Marrasius, Ad Evam pro Sabino suo. Resta, ed., p. 163.

10.	f. 13r	Ad Evam puellam pro Sabino suo. Postquam limato iecisti specula ferro, / Audes 
Quis moritur? dicere cruda mihi. / Quis moritur? Pulcre moritur dilector Evai. / Te, 
miserum mortem Siciliensis obit ... Aut superincumbens moriar consumpta dolore / Et 
quem non niveis [l. vivens] mortua habebo virum.

Iohannes Marrasius, Ad Evam pro Sabino suo. Resta, ed., pp. 163-164.

11.	f. 13r-v	Ad clarum virum Petrum Vitorinum pro Fabritio anime sue dimidio. Si 
maiore opera celebres clarosque poetas / Aut elegos coleres, doctior ipse fores. / Vellem te 
Musis dulces adhibere labores; / Cures ingenium nobilitare tuum ... Si tu lascivas velles 
vocitare Camenas, / Nasonis primo sit tibi nota domus  [corr. from domos].

Iohannes Marrasius, Pro quodam Fabritio suo. Resta, ed., pp. 164-165.

12.	ff. 13v, 15-21 + 14r, 1-7 + 15r, 18-21 + 15v + 16r, 1-17	Ad Barnabam studia 
humanitatis deserere volentem. Qua monitus fueras mihi dulcis epistola ad aures / Venit, 
ab ornatis verba legenda viris. / Scriptum erat in primis Barnabem trado [corr. from tradio]  
salutem. / Ad te ego Petrutius, comis amice, meam ... Aut repetas Musas, aut tot pellemus 
ab urbe / Rhetores, et primas ique redique vias. Vale.

Iohannes Marrasius, Ad Barnabam. Resta, ed., pp. 165-167.

13.	ff. 16r, 18-21 + 16v, 1-4 + 14r, 8-20	Ad Mauritium Rutium, ut sue nupte primos flores 
dedepat (l. decerpat). Tonia formosa est et sanguine clara parentum / Et veterum fama est 
nobilitata patrum ... Festina habernas [l. hibernas] secum consumere noctes, / et 
mactutinas collige prime rosas.

Iohannes Marrasius, Ad Mauritium Rutium. Resta, ed., p. 168. 

14.	f. 14r, 21 + 14v, 1-14	Ad Eneam Silvium responsio incipit. Non hilarem accipiat me 
Trinacria tellus, / Ni debero [l. dedero] ?ne? carmina mille prius. / Verbula qu? niveo tu 
vis mea marmore pingi / Sunt tectura piper, cinnama, thura, crocum ... Ipse vale et laudes 
si mille optaveris, ora / Ut cito dirapiat pectora nostra furor. Marrasii Siciliensis ad Eneam 
Silv[i]um epistola feliciter finit.

Iohannes Marrasius, Ad Aeneam Silvium Piccolomini. Resta, ed., p. 169.

15.	ff. 14v, 15-21 + 15r, 1-17 + 16v, 5-14	Marrasii Siciliensis poete ad deas aquarum. 
Nymph?, carus amor fugit hinc, vos currere ad ortus / Incipite et Venetam correvocate 
meam. / Et te, cymba, precor, nostrum que dulcis amorem / Quam modo puppis aquam, 
nunc tua prora secet ... Nymph?, noster amor fugit hinc, vos currere ad ortus / Incipite et 
Venetam correvocate meam. Vale.

Iohannes Marrasius, Ad deas aquarum. Resta, ed., pp. 170-171.

Artt. 1-15: the manuscript was copied from an exemplar the final part of which was in disorder: 
see artt. 12-15.


Paper, ff. I +16 + XIV, 170 x 115 mm. In-8ø folding.

I-II8. The inner and the outer bifolium of the quires are strengthened with parchment stays.

Ruled with lead for one column of 21 lines above top line, 112 x 68 mm. Ruling type 23 (?).

Copied by one hand writing an imperfect Humanistica Textualis with a relatively large number of 
abbreviations, incomplete word separations, hesitations, errors and corrections making reading 
sometimes difficult in spite of the formal character of the writing.

Spaces and guide-letters for initials (3-line on ff.1r and 2r, the others 2-line); the initials are not 
executed. 

Binding of undetermined age: half light brown leather over original (?) unbevelled wooden 
boards, the leather decorated with fillets in a geometrical checkered pattern. Spine with four 
raised bands. Modern parchment pastedowns covering the inner half of the boards.

A s. XVIII hand has numbered the various poems contained in the manuscript in the following 
way: art. 1 = "1"; art. 2 = "3-9"; artt. 3-15 = "1-13". The errors in the copying of artt. 12-15 were 
not noticed. The margins of the last written page (f. 16v) are covered with scribbles, all by the 
same crude hand s. XV/XVI: "Anima intelectiva est in homine. Anima sensitiva que in 
animalibus brutis. Anima vegetativa in arboribus. Anima exscentialia est in lapidibus". "Vox est 
aeris victus (?) auribus accidens. Vox articulata que scribi potest. Vox inarticulata que scribi non 
potest." "Animus quo sapimus. Anima qua vivimus (?)",  etc. On the same page also a few pen 
trials s. XVII: "Al molto", "Desti", "Al messer"; and s. XVI: "Incipite et vene".
There is a pointing hand on f. 3v and a contemporary marginal note in Gothica Cursiva Currens 
on f. 13v, at the end of art. 11 ("Mitescunt duri saxea corda viri"): "Unde Oratius in epistolis: 
Nemo adeo ferus est ut non mitescere possit" [Horace, Epistulae 1.1.39;
Walther, Sprichwoerter, 
v. 3, p. 78, 16316].
On the front leather pastedown the small engraved armorial bookplate of Pietro Ginori Conti by 
Michelassi after a disegn  by P. Lessi; the coat of arms, with two putti holding the crown, is 
shown above a panorama of a city (Milan?) and accompanied by a banderole with the device 
"Quid pulchrius lumine tr***". On the bookplate the handwritten number "10216" (s. XIX). On 
the rear leather inner board the armorial bookplate with the device "Imitare quam invidere" of the 
Albert H. Childs, Yale '61, Memorial Collection at Yale University Library.

Albert Derolez

R 18.02.09