YALE UNIVERSITY
BEINECKE RARE BOOK AND MANUSCRIPT LIBRARY
GENERAL COLLECTION OF RARE BOOKS AND
MANUSCRIPTS
MEDIEVAL AND RENAISSANCE MANUSCRIPTS
Beinecke MS 643
Latin. Northern Italy (Morimondo, Milan?), ca. 1180.
Commentaries on the Bible.
1. ff. 1r-43r Auctor huius operis sicut sancti doctores tradunt cognoscitur
fuisse moyses; qui per revelationem dei mundi creationem cognovit. qui tamen
more scripturie de se quasi de ali l quitur. In principio huius voluminis
phylosophi confutantur; qui de mundi creatione conati sunt disputare...
Remegius of Auxerre (d. ca. 908), attributed author (also attributed to
Haimo of Halberstadt, d. 875). Commentarius in Genesim [Published in
PL 131, 53. On the question of authorship, see C. Lutz, Remegii
Autissiodorensis Commentum in Martanum Capellam (Leiden: 1962), p.
13, n. 4. C.f. P.A. Vaccari, "Il genuino commento ai Salmi di Remigio
di Auxerre," Biblica XXVI (1945), p. 53; J. de Blic "L'Oeuvre exegetique
de Walatrid Strabon et la Glossa Ordinaria," Recherches de Theologie
ancienne et medievale, XVI (1949), p. 18; M. Manitius, der latinischen
Literatur des Mittelalters (Munich: 1911), vol. 1, pp. 515-16.
2. ff. 43r-63r Deuteronomium dicitur secunda lex. Hec autem fuit causa
scribendi hunc librum; ut ea que facta vel dicta fuerant breviter collecta.
artius in memoria populi tenerentur. facilius enim tenentur que breviter
dicuntur.
Remegius of Auxerre, attributed author. Commentarius in Deuteronominum
[Stegmueller 7200. C.f. Stegmueller 6128 (Odo of Morimondo, d. 1161,
Commentary on Deuteronomy)].
3. ff. 63r-114v Incipit epitoma in libro regum; Primum Librum historiarum
vel regnorum scripsit samuhel usque ad criminum vite sue. Deinde david.
Post david salomon. Post modum vero prophetiae. Sed illo tempore quando
samuhel seripsit volumen...
Anonymous. Four books of commentary on I and II Kings [Stegmueller 8560,
10354].
3. ff. 114v-120r Librum paralipomenon ut hisidorus testatur in libro
officiorum iheremias propheta de scripsit. ut vero alii opinantur hesdras.
Qui liber apud hebreos dabre iamin grece paralipomenon; latine verba dierum
prenotatur. Ipse enim chronica id est series temporum divine scilicet
scripture abeato ieronimo appellatur...
Anonymous. Commentary on Librum paralipomenon [Stegmueller 8568].
4. ff. 120r-123v Et factum est postquam percussit alexander philippi. Quia
principium machabeorum par est exordio iezechielis prohetiae? non incongrue
videbitur. si questo a beato gregorio in initio iezechielis posita; presentis
libri principio applicetur.
Anonymous. Commentary on I Machabees [Stegmueller 8566].
5. ff. 123v-125r Scriptus videatur secundus liber machabeorum historie. ab
his iudeis qui morati sunt in terra vida; ad eos qui in exteris morabantur
regionibus. Qui licet priore brevior sit. antiquiora tamen regum tempora
repetitur...
Anonymous. Commentary on II Machabees [Stegmueller 8567].
6. ff. 125r-139v Ego dixi in dimidio dierum meorum; vadam ad portas inferi.
Non complebo numerum meorum dierum ut perveniam ad senectutem bonam sicut
patres mei; sed in iuvenili etate positus moriar. et ibo ad infernum.
Haimo of Halberstadt. Extracts from Commentarius in Isaiam [PL 116,
713-1086].
7. ff. 140r-154r Parabole salamonis filii david regis israhel.
Interrogatio. Parabole qua lingua quia dicuntur? Responsio. Greca. Latina
vero interpretantur similitudines. Interrogatio. Quare salomon huic libro
istud nomen imposuit? Responsio. Ut per hoc demonstraret; quia non iuxta
litteram. sed altius.
Anonymous. Commentary on Proverbs [Stegmueller 9886].
8. ff. 154v-169r Osculetur osculo oris sui; quia meliora sunt. Vox
ecclesie visionem atque reconciliationem sponsi sui ac domini prestolantis.
Osculum enim reconciliationem significat. Ubera tua vino flagrantia
unguentis optimis. Ubera domini quattor evangelia intelliguntur. que meliora
sunt vino.
Anonymous. Commentary on the Song of Songs [Stegmueller 10365. Cf. J.
Leclercq, Revue Mabillon 31 (1944), p. 5, no. 2].
9. f. 169v Table of contents.
Parchment. ff. i (paper) +i (parchment) +165 +i (parchment) +i(paper), 314
x 209 (225 x 141) mm. 2 columns, 32 lines. Single vertical bounding lines.
Ruled in lead. Remains of pricking in lower margins. Flyleaves are from a
12th century Italian homilary (?).
I-XX^^8, XXI^^4+1. Quire signatures a-u are written in the bottom margin
of the last leaf of every quire. Catchwords in gutter of lower margin, many
partially or entirely cut away.
Late carolingian miniscule.
Large initials in red.
Binding: Bound in 15th century blind stamped leather over wooden boards,
repaired and recovered.
Provenance: Ms. note on f. 164r reads: "Liber iste sancte marie de morimundo
mediolani dyocesis". Purchased from H.P. Kraus, 1983.
Bibliography: See Barcelona Catedral MS 64, which contains items c), d), e)
and f).
Albert Derolez