Beinecke MS 625
Spain (Toledo), s. XIIex
Vitae patrum

There is a double modern foliation. One, from "1" to "106", applies to the codex in its present 
state. The other, adopted here, was made before many leaves got lost, and runs from "2" to 
"136". In the following the missing folios are indicated between brackets.

1. ff. [1]r-2r	[pacien]//ti@ palmam requirant. Explicit pphm [l. prohemium] Orani presbiteri.

Last words of the Prologue to artt. 2-19, here ascribed to Uranius (s. V1), ed. PL 21.390. See art. 
41.
 
2. ff. 2r-9r	Incipit vita sancti Iohannis. Primum igitur tanquam vere fundamentum nostri 
operis ad exemplum bonorum hominum sumamus Iohannem ... et perfectam pacientie palmam 
requirant.

De Iohanne eremita, BHL 4329; PL 21.391-405; ff. [3], [6] and [8] are missing.

3. f. 9r-v	Incipit vita sancti Or. Vidimus et alium apud Thebaidam mirabilem virum nomine 
Or ... ad imitacionem virtutum celestium in hymnis et laudibus Dei pervigiles viderentur.

De Hor; PL 21.405-407.

4. ff. 9v-10r	De sancto Amone. Vidimus autem in Tebaydam etiam alium virum nomine 
Amonem ... his abstinere que in oculis habentur et in manibus.

De Ammone; PL 21.407-408.

5. f. 10r	De sancto Beno. Vidimus et alium senem mansuetudine omnes homines 
precellentem, Benum nomine ... Simili modo etiam cocodrillum ab eo alio tempore fugatum 
perhibetur.

De Beno; PL 21.408.

6. f. 10r-v	De sancto Oxirinco [sic]. Vidimus autem in civitate Tebaydis quendam [corr. in 
quandam] nomine Oxirinco, in qua tanta religionis deprehendimus bona, ut ea nemo digne 
sufficiat enarrare ... alios in signis et virtutibus ministrantes.

De Oxyrhyncho civitate; PL 21.408-409.

7. ff. 10v-11r	Incipit de sancto Theone. Vidimus et alium non longe ab urbe eadem parte qua 
mittit ad heremum, nomine Theonem ... vestigia bubalorum caprearumque et honagrorum circa 
eius cellulam plurima deprehendebantur.

De Theone; PL 21.409-410.

8. ff. 11r-15v	Incipit de sancto Appollonio. Vidimus et alium virum sanctum nomine 
Appollonium apud Thebaidam in finibus Hermopolis ... et videatis que bona sunt in Ierusalem 
omnibus diebus vite vestre. Amen.

De Apollonio, BHL 646 ; PL 21.410-420. 

9. ff. 15v-16v	Incipit de sancto Ammone XVI. Que audivimus de sancto Ammone quodam viro, 
cuius etiam locum in quo habitaverat vidimus in deserto, omittenda non credi ... cum mortua 
fuisset bestia, sine ipso propinquare audebant.

De Ammone; PL 21.420-422.

10. ff. 16v-19r		Incipit de sancto Coprete. Erat quidam presbiter in ipsa heremo habens 
monasterium Copres nomine ... et pro salute hominis et pro beneficiis divinis.

De Coprete et Patermuthio ; PL 21.422-427.

11. f. 19r-v	Incipit de sancto abbate. Addebat adhuc etiam hec. Abbas, inquid, Syrus 
aliquando et Ysaias et Paulus occurrent sibi invicem ... tradidit spiritum et continuo vident ipsi ab 
angelis //

De Syro, Isaia, Paulo et Anuph ; PL 21.428-429 ; ff. [20]-[21], containing the final sentence of 
art. 11, De Heleno, De Elia, De Pithyrione (?), De Eulogio (?) and the beginning of De Apelle, 
missing.

12. f. 22r-v	// At illa clamans et eiulans aufugit, ita ut omnes fratres qui in circuitu eius 
fugientis audirent ... et pro magnitudine sui nonnullis fortasse audientium vix credibile. 

De Apelle et Iohanne ; the beginning is missing ; PL. 21.433-435.

13. ff. 22v-24v	Incipit de sancto Paphnuncio. Vidimus et monasterium sancti Paphnuncii 
hominis Dei ... omnes fratres viderunt eum ab angelis suscipi hymnum canentibus et 
conlaudantibus Deum.

De Paphnutio , BHL 6450 ; PL 21.435-439. 

14. f. 24v	Incipit de Ysidori monasterii [sic]. Vidimus apud Thebaidam etiam Ysidori 
nominatissimum monasterium amplissimis spaciis circumseptum ... atque omnibus valedicens ad 
hoc ipsum recubans spiritum letus emittit.

De monasterio abbatis Isidori ; PL 21.439-440.

15. ff. 24v-25r		XXIIII. De sancto Serapione. Sed et in regione Arsenoyte Serapionem 
quendam presbiterum vidimus multorum monasteriorum patrem ... alii vero piramidas quas 
dicunt ipsa esse in quibus frumenta tunc congregata sunt.

De Serapione ; PL 21.440.

16. f. 25r-v	Incipit de sancto Appollonio. Tradebant autem seniores horum fuisse quendam 
persecutionis tempore monachorum nomine Appollonium ... etiam nos dignatus est Dominus 
adducere et vota nostra orationesque complere.

De Apollonio ; PL 21.441-442.

17. ff. 25v-26r		Incipit de sancto Dioscoro. Vidimus et alium venerabilem patrem apud 
Thebaidam Dioscorum nomine ... cui anima et spiritus sanitas expetenda est.

De Dioscoro ; PL 21.442-443.

18. f. 26r-30v		Incipit de Nitrie monasteriis. Vidimus autem et Nitriam famosissimum in 
omnibus Egipti monasteriis locum ... in summa admiratione vite eius iusticie atque animi eius 
virtutes habuisse mirabatur.

De monachis Nitriensibus ; PL 21.443-457.

19. ff. 30v-32v	Incipit de sancto Paulo. Fuit quidam inter discipulos Antonii Paulus 
nomine, cognomento Simplex ... et tota nobis hostendit mirabilia. Ipsi gloria in secula seculorum.

De Paulo Simplice, BHL 6594 ; PL 21.457-462.

Artt. 1-19 : Historia monachorum (Vitae patrum), Latin translation by Rufinus of Aquileia, BHL 
6524; E. Schulz-Fluegel, ed., Tyrannius Rufinus. Historia monachorum sive de vita sanctorum 
patrum. Patristische Texte und Studien, 34 (Berlin, 1990).

20. ff. 32v-35r		Incipit vita sancti Malchi captivi monachi. Qui navali prelio dimicaturi sunt 
ante in portu et in tranquillo mari flectunt gubernacula ... ut sciant inter gladios, inter deserta et 
bestias pudicitiam numquam esse captivam et hominem Christo deditum posse mori, non posse 
superari. Per Ihesum Christum ...

Jerome (Hieronymus, 347-420), Vita Malchi, BHL 5190, CPL 619 ; PL 23.53-60.

21. ff. 35r-37r		Incipit vita sancti Frontoni. Edificationis vestre memor et mei solacii curam 
ferens ... et universis fratribus legite, gratias agentes Domino nostro Ihesu Christo, filio Dei Patris 
...

Ps.-Valerius Bergidensis, Vita sancti Frontoni, BHL 3190, CPL 1292.

22. ff. 37r-42r		Incipit vita vel memoratio mirabiliorum qu@ Deus pro boni obsequii 
famulatum sanctissimi Fructuosi episcopi ad corroborandam fidem credentium statuit ad salutem. 
Postquam antiquitas mundi tenebras superne veritatis nova irradiavit claritas ... quicumque merens 
eius invictum postulaverit auxilium, statim plenum a Domino peticionis sue consequitur fructum.

Ps.-Valerius Bergidensis, Vita sancti Fructuosi, BHL 3194, CPL 1293; PL 87.459-470 ; F.C. 
Nock, The Vita Sancti Fructuosi. Text with a Translation, Introduction and Commentary. Studies 
in Mediaeval History, N.S., v. 7 (Washington, 1946), pp. 87-129??

23. ff. 42r-60r		Incipit epistola beati Iohannis Constantinopolitani episcopi ad Theodorum 
monachum de reparatione labe [sic]. Quis dabit capiti meo aquam et oculis meis fontem 
lacrimarum ? Opportunius multo nunc a me quam tunc a propheta Dei dicetur ... quamquam 
certus sim quod, si hec libenter legas, alia ultra medicamenta non queres.

John Chrysostom (Iohannes Chrysostomus), De reparatione lapsi, Latin translation ascribed to 
Anianus Celedensis (s. V) ; J. Dumortier, ed., Sources chretiennes, v. 117 (1966), pp. 257-322 ; 
ff. [49], [56] and [58] are missing.

24. ff. 60r-64r		Incipit vita sancte Pelagie ceterum qu@ secuntur. Magnas Domino gratias 
referre debemus, qui non vult perire peccatores in mortem ...  ista fuit conversatio desperate, cum 
qua nos Deus faciat invenire misericordiam in illa die, quoniam ipsi est honor et potestas in secula 
seculorum. Amen.

Vita sanctae Pelagiae, BHL 6605 ; PL 73.663-672; f. [63] is missing.

25. ff. 64r-66v		Incipit vita sancti Symeonis scripta ab eius discipulo nomine Antonio, 
quarto Kal. Augusti. Sancte igitur recordationis  beatus Symeon, cuius depositionem hodie 
celebramus, ex utero matris sue a Domino electus est ... De qua postea ex revelatione Domini 
translatum est corpus eius in ecclesia, ubi nunc tantas sanitates et tanta mirabilia Dominus 
exercere dignatur, ut non minora quam illa qu@ prius per illum in columpna positum Christus 
operare dignatus est. Qui ...   

Vita sancti Symeonis Stylitae, BHL 7959; PL 73.325-334.

26. ff. 66v-67r		Incipit de monachorum penitentia recuperationis. Frater quidam 
impugnabatur a fornicatione. Contigit autem venire eum in vicum ... Respondit ei frater. Ecce 
amodo tecum ero donec moriar.

Verba seniorum, 5.38 ; PL 73.884-885.

27. ff. 67r-68r		Item alia. XXVI. Monachus quidam solitarius antiquus in conversationem 
proficiens sedebat in montem ... etiam post aliquos dies mortis sue revelatum est senibus de 
transitu eius.

Verba seniorum, 5.41; PL 73.886-888.

28. f. 68r-v	De exultacione diaboli in monachorum vel perseverantia  et labore perfectorum. 
Dicebat quidam de Thebeis senibus quod filius esset sacerdotis ydolorum ... et placuit Deo 
donare michi salutem, et egressus factus sum monachus.

Verba seniorum, 5.39 ; PL 73.885-886 ; C.M. Batlle, ed., " Vetera nova.
Vorlaeufige kritische 
Ausgabe bei Rosweyde fehlender Vaetersprueche " in Festschrift Bernhard Bischoff zu seinem 65. 
Geburtstag (Stuttgart, 1971), pp. 32-42 (37-38).

29. ff. 68v-70r		Item epistola beatissime Egerie laude conscripta Bergidensium 
monachorum a Valerio collata. Queso et [l. ut] intento corde presentis [l. pensetis], sancti et Deo 
placiti fratres ... quia qualis hinc quis egreditur, talis in iudicio presentatur,  ut recipiat 
unusquisque secundum opera sua.

Valerius Bergidensis (d. 695), Epistola beatissimae Egeriae laude conscripta, BHL 2382, CPL 
1276; PL 87.421-426.

30. f. 70r-v	Dicta beati Valerii ad beatum Donadeum scripta. Et ut de his duabus 
retributionibus sepedictis manifestius pateat ... agens demum penitentiam iterum migravit e 
corpore.

Valerius Bergidensis, Dicta ad beatum Donadeum , CPL 1277; PL 87.431-433.

31. ff. 70v-71v	Item de Bonello monacho. Hec igitur tue beatitudini narrans aliud 
huiuscemodi simile reminiscor. Quidam religiosus nomine Bonellus ... Hic ergo perrexit ad 
Legionem civitatem, retrusit se iterum ad corpora sanctorum martyrum et usque hodie ibidem 
perseverat.

Valerius Bergidensis, De Bonello monacho, CPL 1278; PL 87.433-435.

32. ff. 71v-72r		De celeste [sic] revelacione. Dum holim sancte memorie beatissimus 
Fructuosus in exordio sue almifice conversionis per huius nostre cohabitacionis heremi  ... et 
presentibus auferens luctum adepti sunt consolationis gaudium.

Valerius Bergidensis, De caelesti revelatione, CPL 1279 ; PL 87.435-436.

33. f. 72r-v	De monachorum penitentia vel recuperationis post ruinam. Duo fratres inpugnati a 
fornicationis spiritu abierunt et acceperunt uxores ... Et dixerunt senes : Equalis est amborum 
penitencia.

Valerius Bergidensis (?), De monachorum paenitentia ; PL 87.436-437.

34. ff. 72v-76v	Incipit doctrina mandatorum duodecim  sancti Athanasii episcopi ad 
Anthiocum. Dux aliquis nomine Anthiocus veniens ad sanctum Athanasium episcopum in gravi et 
insanabili valitudine constitutus ... et nos oramus ut vos omnes mereamini ingredi ibi per gratiam 
Domini nostri Ihesu Christi, cui ....

Ps.-Athanasius (Ps.-Athanasius Alexandrinus), Doctrina ad Antiochum ducem , CPG 2255; PG 
28.555-575 (a different Latin version) ; f. [73] is missing. 

35. ff. 76v-79v	Hinc sequitur vita ipsius Antiochi abbatis. Hec igitur audiens Anthiocus et 
scribens ea in libro cordis et festinus perrexit ad monasterium cenobii ... curramus ad Dominum 
salvatorem nostrum, quia apud eum est fons vite et radix bonitatis. Ipsi est gloria in secula 
seculorum.

Ps.-Athanasius (Ps.-Athanasius Alexandrinus), Doctrina ad Antiochum ducem , CPG 2255; PG 
28.575-590 (a different Latin version).

36. f. 79v	XLVIII. Incipit de monachis perfectis. Iamdudum animis nostris insedit, 
dilectissimi fratres, monachorum singularis vite prepositum declarare ... et hec quidem in omni 
ecclesia catholica //.

Valerius Bergidensis (?), De perfectis monachis, CPL 1290 ; the part preserved in our manuscript 
is PLS 4.2029-2030; ff. [80]-[89] are missing
37. ff. 90r-106r	// ore eius procedunt lampades accense. Crines quoque incendiis sparguntur 
... ut demones, quos illi deos esse arbitrantur, conculcent atque deiciant, deceptores scilicet 
omnium et tocius corruptionis artifices. Igitur beatus Antonius XVI Kal. Februarii recessit e 
seculo et vivet semper cum Deo in secula seculorum. Amen. 

Athanasius (Athanasius Alexandrinus, 295-373), Vita sancti Antonii, Latin translation by 
Evagrius (d. c. 393), BHL 609 ; PL 73.138-168. The beginning is missing; the final sentence does 
not occur in PL;	ff. [96], [97] and [104] are missing.

38. ff. 106r-115v	Incipit pphm [l. prohemium] beati Ieronimi presbiteri de vita sancti 
Ylarionis monachi [this word added in a later hand]. Scripturus vitam beati Ilarionis habitatorem 
eius invoco Spiritum Sanctum ... qui respondens ait procuratorem fuisse ville ad quem ortulus 
quoque //.

Jerome (Hieronymus), Vita sancti Hilarionis, BHL 3879, CPL 618 ; PL 23.29-51; due to the loss 
of a (small?) leaf between ff. 115 and 116 the end is missing ; ff. [113]-[114] missing. 

39. ff. 116r-125r	// illatis obtutibus ebetat oculorum ac lumen confundit ex lumine ... Incipit 
vita sancti Germani. Igitur Germanus Altisiodonensis oppidi indigena fuit ... et ideo in 
scribendum succinctum magis me arbitror fuisse quam minimum. Explicit vita sancti Germani 
episcopi. Sanctus Germanus episcopus pridie Kal. Augusti de hoc corpore migravit ad Dominum 
... ut suffragia illius misericordiam Domini consequantur.

Constantius Lugdunensis (ca. 480), Vita sancti Germani episcopi Autissiodorensis, BHL 3453, 
CPL 2105; R. Borius, ed., Sources chretiennes, v. 112 (1965), pp. 118-204. The beginning of the 
Prologue is missing ; ff. [119]-[121] missing.

40. ff. 125r-133v	Incipit vita sancti Ambrosii episcopi. Ortus [l. Hortaris], venerabilis pater 
Augustine, ut sicuti viri Atanasius episcopus et Ieronimus presbiter stilo persecuti sunt vitam 
sanctorum Pauli et Antonii ... quibus descendentibus ad terram cum unum de turba deprecaretur, 
ut scirent quis essent viri audierit Ambrosium eius consortem.

Paulinus Mediolanensis (s. V1), Vita sancti Ambrosii, CPL 169 ; PL 14.27-45 (the end of the text 
is not copied in our manuscript) ; f. [128] is missing.

41. ff. 133v-136v	Incipit epistola Orani presbiteri ad Paccatum de vita sancti Paulini 
episcopi. Domno sancto et venerabili Paccato Oranius presbiter in Christo salutem ... utinam 
antequam proficiscar huius operis ex lectione dignum me facias, quasi Christo placuerit continuo 
navigari dispono. 

Uranius (s. V), Epistula de obitu Paulini, BHL 6558 , CPL 207; PL 53.859-866. 

42. f. 136r-v	Benedictus Dominus, qui vult omnes homines salvos fieri et ad agnicionem 
veritatis venire, qui etiam nostrum iter direxit ad Egiptum ... ut et hii, qui non viderunt eos in 
corpore, [opera] eorum discentes vitamque eis perfectam lectionis inditio colligentes ad 
emulationem sancti operis in//

The beginning of art. 1, here following without interruption after art. 41. Between artt. 42 and 1 
only a few words are missing.


Parchment, ff. I (paper) + 106 + I (paper), 515x 365 mm. Coarse, yellowish parchment.

Collation before the manuscript was mutilated: I-XIV8 (ff. [1]-112), XV8 (+ 1 small leaf inserted 
after f. 116; ff. [113]-[120]), XVI-XVII8 (ff. [121]-136). Horizontal catchwords at right, very 
close to the lower edge, are visible on ff. 40v (quire V) and 112v (quire XIV). The entire quire XI 
(ff. [81]-[88]) is missing, as well as the singleton after f. 116 and the following bifolios: [1]+[8] 
and [3]+[6] (quire I), [20]+[21] (quire III), [49]+[56] (quire VII), [58]+[63] (quire VIII), 
[73]+[80] (quire X), [89]+[96] (quire XII), [97]+[104] (quire XIII), [113]+[120] and [114]+[119] 
(quire XV), [121]+[128] (quire XVI).

Ruled in crayon for two columns of 38 lines above top line. Ruling type 46, with two additional 
horizontal through lines in the middle (lines 19-20) and all horizontal lines crossing the 
intercolumnal space, c. 378 x c. 230 mm., intercolumnar space 31 mm.
In quires I, III, XII and XIII there is an additional vertical line in the inner margin.

Copied by a single hand in careful Iberian Praegothica. 

Fine Romanesque initials (2-5 lines) with foliage penwork in red and blue .  Some contain human 
heads (ff. 9r, 16v, 25r, 25v [two heads], 70r [two heads]). On ff. 64v, 125v and 135v initials of 
exceptional development, the latter two with animal decoration.

Binding s. XX: blind-tooled brown calf over .... On the spine two labels with the hand-written 
inscriptions: "FLOS SANCTORUM MS" and "TOLEDO SAEC. XII".

According to Creasy and Shailor the text of this manuscript is extremely close to a Visigothic 
manuscript in Madrid, Biblioteca Nacional (MS 10007), dated 902 and formerly in Toledo. The 
codicological features, the handwriting and the decoration are according to the same authors very 
much resembling those found in several contemporary manuscripts produced in Toledo; it is 
probable that the same scribe and artist were involved in our manuscript and in some or all of the 
latter manuscripts. In the margins of the Vita sancti Antonii (art. 37) the mentions Lectio V up to 
Lectio nona are preserved, pointing to liturgical use of this text and maybe to the destination of 
this manuscript. The corrections are written in the margins in rectilinear frames of irregular shape; 
there is a long note in documentary cursive script on f. 29v, beginning "Hoc miraculum non 
recipit ecclesia ...". Noteworthy are the numbering of some texts with Roman numerals (see artt. 
9, 15, 27 and 36) and the strange appearance of artt. 1 and 42. Purchased from Laurence Witten 
on the Edwin J. Beinecke Fund in 1981.

Bibliography:
D.L. Creasy, B.A. Shailor, "Beinecke Library, Yale University: An Unpublished Vitae 
sanctorum", in Classical Texts and Their Tradition. Studies in Honor of C.R. Trahman, edd. D.F. 
Bright, E.S. Ramage (Chico, CA, 1984), pp. 13-24.
Shailor, The Medieval Book, 73.

Albert Derolez

R 06.06.08