YALE UNIVERSITY
BEINECKE RARE BOOK AND MANUSCRIPT LIBRARY
GENERAL COLLECTION OF RARE BOOKS AND
MANUSCRIPTS
PRE-1600 MANUSCRIPTS
Beinecke MS 174 Germany, s. XV^^ex
Ovid, Remedia amoris, etc.
1. f. 1r-v Prefatory material including: notes from Horace
concerning Heroici, Satirici, Lirici, Elegiaci, Comici, Tragici,
Fabulosi; Epitaph of Ovid, beginning: Quisquis lege versus oculo
properante viator/...[Walther, Initia 16190]; passage on the life of
Ovid, beginning: Presens autor prenomine publius nomine Ouidius...;
short selections entitled: De Qualitate carminis, De intencione
autoris, Continuacio textus.
2. ff. 2r-18r Publij Ouidij Nazonis sidmonensis amoris de remedio
elegiaticum opus incipit. Legerat huius amor titulum nomenque
libelli/...Carmine sanati femina uir [o crossed out] que meo. P. Oui Na
[sic] de Remedio amoris liberi [sic] expliciunt. f. 18v blank
E. J. Kenney, ed., Remedia amoris, etc., OCT (1961) pp. 205-37;
text is accompanied by marginal and interlinear glosses.
3. ff. 19r-23r Opusculum perutile et breue continens compendiose
Quod Oui [sic] in 3bus libris in de arte amandi dispendiose
conscripsit. Si quem forte iuuat subidi sapienter amori/...Plenus hic
ameno carmine doctus erit. Et tantum de arte amandi sequitur de remedio
ouidij.
Pseudo-Ovid; E. J. Thiel, "Mittellateinische Nachdichtungen von
Ovids 'Ars amatoria' und 'Remedia amoris'," Mittellateinisches
Jahrbuch
5 (1968) pp. 168-77.
4. f. 23r Ex stacio et prudencio. Maior in exiguo regnabit corpore
virtus [Walther, Sprichwoerter 14274]. Simicus patricius. Omnis
ostendacio non tacet suspicionem mendacij....
5. ff. 23r-24r Nosse primum decet quantum sit femina turpis/...Nec
petat hanc rursus nec petat inde magis. Et tantum de remedio amoris et
finit feoliciter [sic] etc. ff. 24v-25v blank
Pseudo-Ovid; Thiel, op. cit., pp. 177-80.
6. ff. 26r-29v Pseudo-Vergil. Short poems, all of which are
accompanied by marginal and interlinear glosses:
a. f. 26r De vino et venere: [N]ec veneris nec tu bachi
capiaris amore/...[Walther, Initia 11706].
b. f. 26r-v De liuore seu invidio liuor tabificum malis fenenum
[sic]/...[Walther, Initia 10378].
c. ff. 26v-27r De lucro: Sperne lucrum vexat mentes vesana
libido/...[Walther, Initia 18488].
d. f. 27r De sole et die: Clarus inoffenso procedat lumine
titan/....
e. f. 27r-v De fortuna. fortuna potens tantum/ iuris atrox que
vendicas/...[Walther, Initia 6810].
f. ff. 27v-28r Hortulus: Adeste muse maximi proles
iouis/...[Walther, Initia 518].
g. f. 28r De seipso et humero: Mellifluum quisquis romanum
nescit homerum/...[Walther, Initia 10873].
h. f. 28r-v De uiro sapiente et bono: Vir bonus et sapiens
qualem vix reperit ullum/...
i. ff. 28v-29r De est et non est: Est et non cuncti montasaba
[written above: monisilba] non frequetant/...[Walther, Initia 5658].
j. f. 29r-v De littera Y: Littera pitagore discrimine secta
bicorni/...[Walther, Initia 10361].
k. f. 29v De orpheo: Threicius quondam vates et fide creditur
canora/...[Walther, Initia 19280].
Articles 7-9 and 12-18, composed by Johannes Fabri de Werdea (b.
1450), are listed by J. Stohlmann in Verfasserlexikon: Die deutsche
Literatur des Mitellalters, Band 2, Lieferung 3 (Berlin, 1977) 690-95.
7. ff. 29v-30v Quorundam notabilium questionum [Walther,
Initia
16104/5].
8. ff. 30v-32r De musis [Walther, Initia 11936/7, 9951].
9. ff. 32v-33r De moribus studentum et beanorum [Walther, Initia
382].
10. f. 33v Prefatory material on Vergil the poet.
11. ff. 34r-36v [I]am nox hibernas bis quinque peregerat/...Atque
agit in segetes et terre condit aratrum/ finis.
Pseudo-Vergil, Moretum; W. V. Clausen et al., eds., OCT (1966) pp.
158-63.
12. ff. 36v-38v Carmen de philosophia [Walther, Initia 2436]. f.
39r-v blank
13. ff. 40r-43v Carmen de fine et vtilitate posis [Walther,
Initia
9927].
14. ff. 43v-45r Carmen de tribus deabus fatalibus [Walther,
Initia
4170].
15. ff. 45r-46r Carmen de beate virginis visitatione [preceded by a
short selection, an introductory paragraph, in prose].
16. ff. 46v-49r Carmen de vtilitate poesis [Walther, Initia 4403].
17. ff. 49v-50r Carmen de bonis moribus [title lacking; Walther,
Initia 6100].
18. ff. 50r-52r Carmen questionum utrum scire malum sit [title
lacking]. f. 52v blank
Paper (watermarks: similar to Briquet Balance 2411, and similar in
design to Piccard Ochsenkopf XII. 732-735 and Briquet Tete de boeuf 14552),
ff. ii (paper) + 52 + ii (paper), 320 x 212 (280 x 108) mm. Written in
ca. 25 lines of verse; double vertical bounding lines and additional
rulings in inner and outer margins to delineate columns for marginal
annotations; ruled in hard point.
I-II^^12, III-IV^^14.
Written in running script exhibiting batarde influence for both
text and commentary.
Plain 2-line initial, in red, on f. 2r. Some underlining and
initial strokes, in red, for ff. 1r-6r only.
Some of marginalia lost in gutter.
Binding: s. xix. Half red-brown goatskin, gold-tooled. Marbled
paper sides. Emblem and motto ("Endure fort") on front cover.
Written in Germany toward the end of the 15th century; early
provenance unknown. Pencilled note on flyleaf: "Said to be in the
handwriting of Melancthon [1479-1560?]", but does not resemble printed
facsimiles of his hand. Obtained from Dobell (The Ingatherer, no. 22,
Feb. 1932, no. 13) by David Wagstaff (bookplate). Gift of Mrs. David
Wagstaff in 1944.
secundo folio: Publij Ouidij
Bibliography: De Ricci, v. 2, p. 1906, no. 21. ; Faye and Bond,
p. 36, no. 174.
Barbara A. Shailor